6 PLAN-makers te zien op Festival Cement
14 maart 2025PLAN-partner Festival Cement verovert binnenkort weer de theaterzalen van ‘s-Hertogenbosch. Van 26 mei t/m 1 juni zie je het werk van maar liefst 19 jonge..
Lees verder..
Sinds het begin der tijden staren we naar de sterren, op zoek naar betekenis, perspectief, en onze plek in het heelal. Maar wat als je niet omhoog hoeft te kijken om dat gevoel van oneindigheid te ervaren?
In deze grote kleine ruimtereis nemen we je mee langs Orion, de Grote Beer en Cassiopeia—een choreografie van sterrenbeelden die je leidt naar de rand van ons zonnestelsel. In Lift Off onderzoeken we hoe we die overweldigende grootsheid kunnen oproepen in een kleine, alledaagse ruimte zoals een lift. Een plek waar je normaal gedachteloos instapt, verandert in een lanceerplatform voor verstilling en verwondering.
Wat als liefde en haat geen tegenpolen zijn, maar uit dezelfde kracht komen? Wat als het ene slechts de schaduw is van het andere? Dat is wat Paradigm op een fysieke manier onderzoekt. De lichamen van dansers Shailesh Bahoran, Patrick Karijowidjojo en Keshaw Manna bewegen in een eindeloze wisselwerking van duwen en trekken, breken en helen. Met hiphop en breakin’ als taal, rauw en ritmisch. Een gesprek waarin geen woorden nodig zijn.
Een paradigma is een kader waarin we de wereld begrijpen. Maar wat als dat wankelt? In het schijnsel van bewegende lijnen en op de pulserende klanken van adem, ritme en stilte, kantelt de perceptie. Haat en liefde worden geen uitersten, maar schakeringen binnen één vloeiende beweging. Want is dit niet de kern van mens-zijn? De constante strijd tussen aantrekking en afstoting, angst en overgave? Waar we tegenstrijdigheid verwachten, ontstaat symbiose. Waar we grenzen zoeken, vinden we ruimte. Paradigm is geen conclusie, maar een uitnodiging: kijk, herken en kantel mee.
Vanuit een miniatuurversie van de zaal waarin je zit, neemt Plankton je mee op een reis door de toekomst. Want wat gebeurt er als de mens er niet meer is?
Langzaamaan kruipen planten door de kieren van de muren. Beetje bij beetje brokkelt de achterwand af. Reusachtige golven overspoelen de stoelen. Er ontstaat zelfs nieuw leven. De zelfgeknutselde, heel precieze miniatuurversie van de theaterzaal transformeert tot een nieuwe wereld. Plankton prikkelt de fantasie met een intiem kunstwerk voor alle leeftijden zonder woorden. Elke rots wordt ooit een kiezelsteen is een uitnodiging tot groter denken, maar dan op microschaal, voor iedereen vanaf 6 jaar.
Aan de ontbijttafel bij de King Sisters smeer je niet alleen een boterham, maar ook je keel. Het Zing Ontbijt is een muzikaal ochtendritueel vol hoop, speelsheid en onverwachte harmonie.
Niet alleen danst de hagelslag over tafel en fluit de ketel een liedje, ook het publiek zingt mee. Want elke stem telt, hoe die ook klinkt. Helder of schor, jong of oud, bescheiden of krachtig. We zijn met elkaar verbonden, of we nu de boter doorgeven of een klank zingen. Samen met multi-instrumentalist Wessel Schrik transformeren de zussen Joske, Annelie en Marthe Koning een simpel ontbijt tot een moment van gezamenlijkheid.
In deze performance expositie worstelen tien personen tussen de 10 en 73 jaar zich door de grootsheid van menselijke creaties. Ze zitten vast in massieve steenblokken, balanceren op een reusachtige weegschaal en dragen abstracte materie met zich mee. Hoe verhouden onze lichamen zich tot de massa die ons omringt?
In een associatieve kluwen van landschappen, lichamen en objecten neemt Lotte Boonstra je mee in een fantasievol en wrang universum. Een wereld waarin de mens als grootste beeldhouwer van het aardoppervlak verschijnt, en waarin levende en dode materie een duet met elkaar aangaan.
Hoe zou je leven eruit zien als je je seksualiteit opnieuw kon onderzoeken in de publieke ruimte? PEEKABOO is een visioen waarin de wereld een seksspeeltuin is. Een wereld waarin muziek, hypnose, drag, tekst en dans samenkomen.
Dit universum verbeeldt nieuwe manieren van contact via ‘cruising’: het zoeken van vluchtige, seksuele contacten in de buitenlucht. Maxime Dreesen benadert dit fenomeen als het verdwalen in een web van experimentele relaties en onverwachte ontmoetingen. Nieuwsgierigheid en opwinding vormen de rode draad door dit verhaal, dat kinky comedy, campy musical songs en intieme ASMR samenbrengt in een dromerig, teletubbie-achtig landschap.
Hun studie aan de Fontys Hogeschool voor de Kunsten in Tilburg bracht hen samen; Tom Heintz studeerde Theater en Jolein Kop deed de richting Art Communication and Design, maar ze bleken algauw gemeenschappelijke interesses te hebben. Heintz was geïnteresseerd in het werken met beelden en projecties, om een ervaring op het podium te bewerkstelligen waarbij vooral beeld, muziek, geluid en de ruimte het verhaal vertellen en niet de tekst. Kop wilde op haar beurt meer dan ontwerpen maken, maar eveneens een hele wereld en ervaring creëren.
Interview met Heintz&Kop voor PLAN Talentontwikkeling Brabant
Tekst: Mina Etemad
Beeld: PLAN-portret Heintz&Kop, copyright PLAN-Niels Vinck
Nog tijdens hun studie werkten ze aan hun eerste project samen, de voorstelling GRAY, geïnspireerd op het boek Het portret van Dorian Gray van Oscar Wilde. Daarin blijft hoofdpersoon Dorian mooi en jong terwijl zijn schaduwkant in een schilderij gevangen zit en alsmaar lelijker wordt. Kop: ‘Wij wilden onderzoeken hoe die schaduwkant in ons mensen zit.’ Heintz: ‘We vroegen ons af of we een ervaring konden creëren waarbij mensen reflecteren op hun eigen schaduwkant en daarmee bewegen en spelen.’
Schaduwwereld
Voor de voorstelling maakten ze twee ruimtes. In de eerste kreeg het publiek op briefjes vragen voorgeschoteld over hun schaduwkant, bijvoorbeeld: heb je weleens gedachten waar je zelf van schrikt? In de tweede ruimte stonden een paar acteurs achter een scherm, die zelf niet te zien waren, maar hun schaduwen wel. Het publiek werd uitgenodigd tegenover een van die schaduwen te staan, die te volgen of ermee te bewegen. Soms gebeurden er vreemde dingen met die schaduwen, en Heintz&Kop hadden ook nog projecties toegevoegd om de schaduwen van het publiek te manipuleren en de grens tussen werkelijkheid en de ‘schaduwwereld’ te vervagen.
Het spelen met licht is altijd een belangrijk aspect in hun voorstellingen. Kop: ‘We zoeken naar hoe licht een performer kan worden op de vloer.’ Voor hun meest recente voorstelling, Pascalerf 48, vertrokken ze vanuit de fascinatie voor het licht dat in hun eigen appartement op de vierde verdieping van een flat aan de Pascalerf in Tilburg scheen. ‘De zon valt daar heel mooi binnen en maakt allerlei schaduwen’, vertelt Kop. ‘Het voelt alsof de zon de hele dag door aan het performen is voor ons.’
De twee bouwden een maquette van 3 meter hoog van hun flat, inclusief ramen, de balkonreling, vensterbanken, luxaflex en allerlei voorwerpen. Een paar lampen dienen in de voorstelling als zon, die zodanig draaien of bewegen dat er schaduwen ontstaan in de flat door al die objecten. De verstilling die dit allemaal oproept is waar Heintz en Kop naar streven. ‘Je kunt gewoon echt genieten van die ene hoek die de zonnestraal maakt en de schaduwen die dan ontstaan’, aldus Kop.
Het publiek bleek het even fascinerend vinden om naar te kijken. Heintz: ‘We merkten dat Pascalerf 48 heel veel herinneringen naar eigen appartementen losmaakte. Na een van de voorstellingen kwam een man super emotioneel naar ons toe omdat het hem deed denken aan zijn eerste appartement in Den Haag.’
De twee makers besturen in Pascalerf 48 zelf de lichten, de maquette en de voorwerpen in de maquette, en zijn dus duidelijk zichtbaar op de vloer. Als een soort poppenspelers, zo ziet Kop het. ‘We zijn er wel, maar zijn ondergeschikt aan het materiaal.’
Miniheelal
Het inzoomen op één aspect, op hoe licht beweegt in een ruimte, is kenmerkend voor Heintz en Kop, al houden ze er ook van om juist uit te zoomen. Kop: ‘Bij ons volgende project willen we uitzoomen naar het heelal, en later weer inzoomen op een bacterie – een soort miniheelal.’
Voor het project over het heelal onderzoeken ze onder andere hoe je een planeet kunt vormgeven op het podium. Heintz: ‘Je kunt een bolletje maken en daarop de aarde schilderen met groen en blauw, maar wij zijn benieuwd of we door licht textuur kunnen geven aan een planeet. Bijvoorbeeld door licht te laten schijnen op een stukje blauw folie en daarmee de vorm van een planeet te laten ontstaan.’
De inspiratie voor dit project dat in 2026 in première zal gaan is Pale Blue Dot, een foto die ruimtesonde Voyager 1 in 1990 heeft genomen. Hierop is de aarde te zien als een kleine, blauwe stip in het heelal. ‘Als je vanuit zo’n uitgezoomd perspectief naar de aarde kijkt, kan dat een soort existentiële realisatie oproepen’, zegt Heintz. Dat wordt het overview effect genoemd, een gevoel alsof je plots overzicht hebt over de nietigheid van je leven in het grotere geheel.
Heintz en Kop willen onderzoeken of ze datzelfde gevoel binnen de theatermuren kunnen opwekken. Dat dat best een grote opdracht is, beseft Heintz zeker: ‘We willen als het ware het universum proberen te begrijpen en te vangen in een constructie.’ Maar hij vindt de poging daartoe al mooi: ‘Dat heeft een bepaalde poëzie in zich, om zo zin proberen te geven aan het leven.’
Het nieuwe jaar brengt 3 nieuwe instromers in PLAN! Lotte Boonstra, STEL (Romy Moons en Thomas Claessens) en Heintz & Kop (Tom Heintz & Jolein Kop) kunnen de komende jaren met steun van PLAN hun werk en talent verder ontwikkelen. De komende drie jaar zullen de makers kansen krijgen om te bouwen aan hun artistieke signatuur, netwerk en organisatie. We stellen ze kort aan je voor in deze nieuwsbrief.
Foto: Seasoning – United Cowboys.
PLAN-partner Festival Cement verovert binnenkort weer de theaterzalen van ‘s-Hertogenbosch. Van 26 mei t/m 1 juni zie je het werk van maar liefst 19 jonge..
Lees verder..In de broedplaatsen kunnen makers hun eerste stappen zetten en zichtbaar maken. Tegelijkertijd is het een kennismaking tussen een maker en partner(s), op basis waarvan een lange(re) samenwerking tot stand kan komen. Er zijn broedplaatsen in Breda, Tilburg, ‘s-Hertogenbosch en Eindhoven.
In PLAN werken de volgende producenten, podia én festivals samen: Festival Cement, Theaterfestival Boulevard, DansBrabant, Het Zuidelijk Toneel, Festival Circolo, De Nieuwe Vorst, Podium Bloos, Parktheater Eindhoven, United Cowboys, Theater Artemis en de Verkadefabriek. Lees hieronder meer over de werking van elke partner of klik door naar ieders website.
