Menu
Sonja van Ojen & Hendrik Kegels. Foto Bas de Brouwer

Met fantasie als werktuig maken ze het alledaagse magisch

Plankton

Sonja van Ojen en Hendrik Kegels (1996)  zijn allebei afgestudeerd van de Performance opleiding aan de Toneelacademie Maastricht. Hier leerden ze elkaar kennen en kwamen ze erachter dat ze een gedeelde fascinatie hadden voor fantasiewerelden, miniaturen, knutselen en de magie van het alledaagse. Daarnaast bleken ze ook dezelfde beeldtaal te spreken. Sindsdien werken ze samen en maken ze beeldend theater voor alle leeftijden onder de naam Plankton.

Hun werk kenmerkt zich door het speelse beeldende karakter waarin veel gebruik wordt gemaakt van humor, visuele trucs en geknutselde decors. Met fantasie als werktuig maken ze het alledaagse magisch. Waar fantasyschrijvers als J.R.R. Tolkien werelden scheppen met elven en trollen, mythologiseren Hendrik en Sonja stopcontacten, kiezelstenen, struikjes, lantaarnpalen, plastic zakjes en brandblusapparaten. Ze verwonderen zich over hun concrete omgeving en gaan op zoek naar de belevingswereld van alledaagse spullen.

Zo bieden ze met hun voorstellingen een podium aan het niet-menselijke, de dingen die normaal niet aan het woord komen. In hun voorstelling Om de hoek woont een struik (2021, gemaakt bij Makershuis Tilburg en Festival Cement) waarvoor ze een miniatuurstad uit papier maakten, fantaseren ze over wat er gebeurt als de mens er niet meer is en de objecten een eigen wil krijgen en de stad overnemen. In deze woordeloze voorstelling komen de stad en al haar niet-menselijke inwoners tot leven. En ook bij hun nieuwste voorstelling MICRO (2022) gaat het over de spullen die altijd in de theaterzaal dienstbaar zijn aan de theatershow, maar nooit zelf een monoloog mogen spelen, of lied mogen zingen. Zo creëren ze werelden waarin de dingen niet meer in functie van de mens bestaan. Waarin de mens niet meer het middelpunt is, en waarin ze het publiek vragen om even niet boven al het andere te staan, maar er middenin, op gelijke poot.

In 2024 ging hun nieuwste voorstelling Er rent een berg voorbij in première tijdens Festival Cement. Met een enorm uit karton geknutseld renaissancetheater-decor van rivieren, bomen en wolken vertelt deze woordeloze voorstelling het monumentale verhaal van onze aarde en hoe die voortdurend in beweging is. Van de geboorte van de maan, langs de eerste alg die aan land komt, tot het uitsterven van de mens en zelfs verder… In een constant veranderend landschap kruipen wouden over het podium, verkruimelen bergen tot stranden en danst de maan een walsje met de zee.
Vier spelers zetten dit adembenemende decor in beweging en zingen tegelijkertijd live een vierstemmig koorstuk waarin krakende rotsen, inslaande meteorieten en tsjilpende vogels te horen zijn.

Sonja en Hendrik bedenken, maken, schrijven, spelen en ontwerpen het decor het liefste helemaal zelf. Het uitvoeren van al deze disciplines geeft hen de mogelijkheid om hun theatrale universum met grote liefde en tot in de kleinste details vorm te geven. In hun beeldtaal staan vaak geknutselde en zelfgebouwde objecten centraal. Een grote focus op schaalvergroting en/of -verkleining helpt de toeschouwer om deze objecten buiten de gewoonlijke context te zien en zo met een nieuwe blik naar deze spullen te kijken. Sonja en Hendrik willen na elke voorstelling hun publiek aandachtiger maken voor zijn/haar/hen omgeving. Dat ze de zaal uitlopen en denken ‘Hé een boom! een lantaarnpaal!’ en daar dan echt even de aandacht voor hebben. Ze zijn er van overtuigd dat wanneer de mens zich wat bescheidener zou opstellen ten opzichte van alles om ons heen, de wereld een betere plek zou zijn. Hun werk is geëngageerd maar altijd subtiel, met lichtheid en een zachte hand.

Sonja en Hendrik willen graag de grens tussen jeugd- en volwassenentheater oprekken en theater maken dat kinderen uitdaagt en volwassen weer laat fantaseren. Dit doen ze vol overgave, grote gulheid, gevoel voor detail en een beetje absurdisme.

In 2024 is Plankton met de voorstelling Om de hoek woont een struik genomineerd voor de Zwitserse Grünschnabel-Preis. Ook werd Plankton in 2024 genomineerd voor de BNG Bank Theaterprijs met Er rent een berg voorbij.
In 2020 wonnen Sonja en Hendrik de BNG Bank Theaterprijs met Om de hoek woont een struik.

Bekijk de trailer van Er rent een berg voorbij
Bekijk de trailer van Om de hoek woont een struik.

Portretfoto: Bas de Brouwer

PLAN over Plankton

‘Sonja en Hendrik maken betoverend en fantasievol werk. Ze zijn in staat onze aandacht te richten naar schijnbaar alledaagse details, die in hun concrete alledaagsheid, magisch en absurd blijken te zijn. Het begrip “opnieuw kijken” is bij het werk van dit duo geen uitgekauwde zinssnede, maar gebeurt daadwerkelijk. We leren beter en zachter kijken. Vol verwondering en bewondering voor de schoonheid van de dingen om ons heen met Sonja en Hendrik als makers en gidsen door geknutselde werelden.
Ik ervaar hun werk als licht, ontroerend en grappig, maar tegelijk volkomen serieus, ambitieus en ernstig in de precisie en het ambacht van het maken.’

Leonie Clement, artistiek directeur Festival Cement

Reacties op het werk van Plankton

“De 4,54 miljard jaar durende geschiedenis van de aarde in prachtig ontroerend theater vervat.
Volkskrant over Er rent een berg voorbij

“Zo wordt Er rent een berg voorbij een soort planetaire opera waarin de onvoorstelbare nietigheid van de mens ten opzichte van machtige natuurlijke ontwikkelingen centraal staat.”
NRC over Er rent een berg voorbij

“De techniek die hier schittert, is die van het negentiende-eeuwse theater.”
De Groene Amsterdammer over Er rent een berg voorbij

“De knulligheid van de uitgesneden decorstukken, de kindergeluidjes en de stroefheid van de schuivende mechanismen maken de beelden meteen hartverwarmend en speels om naar te kijken.”
Theaterkrant over Er rent een berg voorbij

Plankton neemt ons mee op een epische reis door een levend landschap, waarin de aarde zelf de hoofdrol speelt. Hun werk dwingt ons om met een andere, bijna kosmische blik naar onze omgeving te kijken, een ware doorbraak in het genre.
Quote uit het juryrapport voor de nominatie BNG Bank Theaterprijs 2024 over Er rent een berg voorbij

Agenda

Toon alles Nu 2025202420232022202120202019201820172016201520142013 PLAN

Er rent een berg voorbij

Plankton

Er rent een berg voorbij

Plankton

Er rent een berg voorbij

Plankton

Er rent een berg voorbij

Plankton

Er rent een berg voorbij

Plankton

Er rent een berg voorbij

Plankton
hetpaleis
Antwerpen (BE)

Er rent een berg voorbij

Plankton
Schuur
Haarlem

Er rent een berg voorbij

Plankton

Er rent een berg voorbij

Plankton

Er rent een berg voorbij

Plankton

Er rent een berg voorbij

Plankton

Er rent een berg voorbij

Plankton

Er rent een berg voorbij

Plankton

Er rent een berg voorbij

Plankton

Er rent een berg voorbij

Plankton