Het zou zonde zonde zijn als er alleen nog werken over grote politieke thema’s gesubsidieerd worden

We gingen met Tom Heintz & Jolein Kop in gesprek aan de hand van de Vragen van Frisch. Het zijn geen ja/nee-vragen, maar uitnodigingen tot reflectie. Ze zetten je aan het denken over je overtuigingen, sociale normen en morele dilemma’s.

Hou je van iemand?

Jolein: Ja, van elkaar.
Tom: Ja, van Jolein.

En waaruit leid je dat af?

Jolein: Euhm, wat een grote vraag. In de kleine dingen die we voor elkaar doen en ook de grote dingen. We werken 24/7 met elkaar. Onze liefde komt ook voor in het werk. Maar ik weet ook bijvoorbeeld dat Tom van röstirondjes houdt, die breng ik dan voor het avondeten voor hem mee. Wat is jouw antwoord Tom?

Tom: Dat weet ik niet. Je omschreef net hoe jij het aan mij laat blijken en ik zit te denken: hoe laat ik dat aan jou blijken? Ah, ik weet het al: Jolein heeft knuffels en als we niet samen zijn, dan zet ik die in een bepaald tableau. Dat kan een grover tableau zijn waar die knuffels samen zitten met sigaretten of een fles wijn, of het kan ook dat ik ze met z’n allen in een kring zet in een soort van séance. [moeten beiden lachen]

Dit vind ik best persoonlijke vragen. We waren een keer op vakantie naar Egypte op zo een all-inclusive trip, en toen hadden we een paar van die knuffels mee. Wij zetten die dan ook steeds in een tableau voor de schoonmaker. De schoonmaker vond dat super grappig en deed dat weer terug.

Jolein: Ja, samen maakten we dan figuren in de de handdoeken in de ochtend, door er vormpjes van te maken, en wanneer we in de avond terugkwamen, had de schoonmaker met onze knuffels dan weer iets anders gemaakt.

Tom: Uiteindelijk had de schoonmaker een hele grote knuffel gemaakt, met wc-papier. Echt met een hoofd enzo, die had hij in de hoek van de kamer gezet. Op de laatste dag hadden wij dan weer iets gemaakt met schildpadden en er een fooi bij gelegd.

Wat zou je jezelf niet kunnen vergeven?

Tom: Weet jij iets?

Jolein: Nee.

Tom: Ik vind het heel belangrijk om naar mensen te luisteren. Als ik dat per ongeluk niet zou hebben gedaan, als ik iemand niet zou hebben gezien, zou ik dat heel erg vinden. Dat vind ik het ergste. Ook bij Jolein, als ik haar niet mee heb genomen in de berekening.

Jolein: Ik ben te groots aan het zoeken denk ik. Ik kan niet zo onmiddellijk iets bedenken.

Heb je amorele ideeën?

Jolein: Als maker heb ik moeite met het maatschappelijk engagement en de wereld willen verbeteren met kunst. Ik wil gewoon mooie dingen laten zien. Niet dat het per se gaat over een verbetering van iets, of omdat ik ergens voor wil staan. Ik heb het er moeilijk mee dat het bijna de norm is om zoiets aan te gaan, want anders ben je niet nodig als maker, lijkt wel. In het huidige kunstenlandschap draait het erg vaak om identiteit of natuurproblematiek. Mag ik gewoon iets moois maken of aanschouwen? Dan snap ik evengoed de vraag: wat is daar de noodzaak van?

Tom: Het gevaar met noodzaak is dat je moet gaan verklaren waarom je iets maakt. Misschien gaat het niet altijd over hele grote wereldproblemen en gaat het over iets kleiners. Ik kan me aansluiten bij wat Jolein zegt, omdat ik dat zelf ook ervaar. Als je meeneemt dat er minder geld is voor cultuur, dan moet je steeds harder verklaren waarom je iets maakt om dat geld te krijgen. En dan zou het zonde zijn als er alleen nog werken over grote politieke thema’s gesubsidieerd worden.

Van 26 mei t/m 1 juni 2025 vindt Festival Cement plaats in Den Bosch, met ook werk van PLANmakers op het programma. Alle achtergrondverhalen vind je op het Substack kanaal van het festival. 

Lift Off van Heintz & Kop is te zien van 26 mei t/m 1 juni 2025 tijdens Festival Cement in Den Bosch. Tickets koop je hier.